Cng nhn, t nhn hay n lệ ?

greenspun.com : LUSENET : Vietnamese American Society : One Thread

Cng nhn, t nhn hay n lệ ? (LN MẠNG Thứ su 18, Thng Su 2004) Nguyễn thị Thanh Vn (VNN)

Những tnh huống đau lng

Tối 22/5, một nhm gồm 15 cng nhn Việt Nam hợp tc lao động ngnh xy dựng ở Malaysia bị trục xuất về nước đ xuống sn bay Tn Sơn Nhất. Họ ngồi, nằm la liệt trong một gc. Trn người họ chỉ cn duy nhất bộ o quần cũ. Họ thật sự r rời v mấy ngy qua c người chưa được ăn uống g. Trước đ, số cng nhn ny đ bị cảnh st Malaysia bắt đưa vo trại tạm giam. Phần lớn thời gian ở nước ngoi của họ đ diễn ra trong t (!?). V sao ra nng nỗi? Họ đ bn chng ti! (Tintucvietnam - 24/05/2004) Ngy 17/3, N.T.H v N.V.T đăng k đi xuất khẩu lao động (XKLĐ) sang Đi Loan lm thuyền vin với ph tổn gần 30 triệu đồng. Chờ đợi mấy thng trời mới cầm được visa, v my bay. Thế nhưng, sang Đi Loan được đng 13 ngy, cả hai đ phải tm đường trốn về nước. ''Về nh lm ruộng cn hơn chị ạ! Bn đ khổ lắm, cng việc nặng nhọc bao nhiu tụi em cũng chịu được, miễn l chủ tu đừng đnh tụi em!''... (VietnamNet - 16/05/2004)

Trn đy l hai thực tế ni về tnh trạng cc cng nhn Việt Nam được đưa sang lao động tại một số nước chu, thuộc về chương trnh gọi l "xuất khẩu lao động". Chng ta hy tm hiểu về đời sống cc cng nhn phải tha phương cầu thực ny...

L do đưa đến thảm trạng

Lm sao cc cng nhn được đưa ra xứ ngoi lm việc ? Từ năm 1999, chnh quyền cộng sản Việt Nam đ bắt đầu đưa cng nhn sang lm việc tại Đi Loan. Cc cng nhn muốn đi lm việc nước ngoi phải đến ghi danh tm việc ở cc văn phng mi giới gọi l doanh nghiệp xuất khẩu lao động. Ty theo nước sẽ đến lm việc, người cng nhn phải trả một số tiền nhiều hay t.

Cng nhn xuất khẩu lao động sang Đi Loan

Muốn đi Đi Loan, người cng nhn phải trả khoảng 30 triệu đồng, gồm c tiền trả cng kiếm việc cho doanh nghiệp, tiền my bay, visa,... Mỗi năm, người cng nhn phải trả tiền hoa hồng cho doanh nghiệp 1 thng lương.

Khi k giấy đi lao động, người cng nhn khng được biết r việc mnh lm, hon cảnh lao động ở xứ người ra sao, khổ nhất l khng biết v khng hiểu ngn ngữ địa phương. Chẳng hạn như hai bạn N.T.H v N.V.T ni trn ghi danh xin đi lm thuyền vin ở Đi Loan đ m tả cảnh lm việc như sau: "... Ngy đầu tin tụi em ln một tu đnh c cỡ trung để nhận việc. Đang lớ ngớ chưa biết lm g v khng biết tiếng th một người đn ng bo phục phịch bước tới đ vo ống chn của N.H.T v thẳng tay tt N.V.H hai ci. Chưa hết bất ngờ v bị đnh, cả hai đ bị la xuống khoang tu tối om, người đn ng đưa cho T. v H. hai đống giẻ, ra hiệu lau sn tu. Khoang tu tối, hi hm v bẩn nhầy nhụa. Lau xong, nhn đồng hồ theo giờ VN đ hơn 1giờ trưa. Một người đến ra hiệu cả hai leo ln, đi ăn cơm. Một t cơm, vi lt c kh, sức thanh nin ăn chẳng thấm l bao... Quanh tụi em nhiều người im lặng ngồi ăn. Chẳng ai ni với ai lời no. Ăn xong, đang ngồi v chưa biết lm g th ng bo phệ lại đến, hai tay nắm tc hai đứa day mạnh mấy ci rồi chửi một trng di... Cứ thế, ngy no ng ta cũng đnh, chửi d tụi em chẳng lm g sai. Cng việc th đủ thứ, từ vệ sinh tu, tho lưới, phn loại c đến giặt đồ... Nhiều người khc cũng bị đnh nhưng hnh như khng d man như tụi em. C lần H. bị đ lin tiếp nhiều ci vo bụng cho đến khi gục xuống. Khi ng bo đnh người lao động th khng ai dm ngăn... Cơm khng đủ no, bị đnh suốt ngy, chịu khng nổi tụi em chạy tho thn. Biết trốn về l vi phạm hợp đồng, sẽ khng được trả lại tiền nhưng th như vậy cn hơn c ngy mất xc trn biển...''.

C lẽ đy khng phải l trường hợp duy nhất v hiện nay số cng nhn Việt Nam lao động tại Đi Loan đo thot khỏi chỗ lm của mnh rất nhiều. Đến nỗi chnh quyền Đi Loan đ nhiều phen cảnh co, nếu cc doanh nghiệp Việt Nam khng kiểm sot nổi cng nhn của mnh th sẽ chấm dứt cc giao ko nhận người Việt Nam. Hiện nay, tại Đi Loan c trn 12 ngn người lao động nước ngoi bỏ trốn khỏi nhiệm sở, trong đ Việt Nam chiếm hơn 40%, tức l khoảng 5000 người. Cứ mỗi thng th c 200 cng nhn Việt Nam bỏ trốn, cc doanh nghiệp XKLĐ khng lin lạc được.

Cng nhn xuất khẩu lao động sang M Lai

Tnh trạng cng nhn đo thot ở M Lai rất kh v cơ quan an ninh tại đy lm việc rất chặt chẽ. Đa số những người mất việc lm bị p tải về Việt Nam trong thời gian ngắn nhất.

Giống như những người đi lao động ở Đi Loan, những người muốn đi M Lai lm việc cũng phải trả những số tiền kết x như vậy. Cc hợp đồng lm việc cũng khng r rng, đời sống người cng nhn rất bấp bnh.

Hon cảnh cc cng nhn vừa bị đưa về Việt Nam ngy 22/5 ni trn được m tả tm lược như sau : cc cng nhn ny đ k hợp đồng xuất khẩu lao động tại M Lai qua trung gian của cng ty Cửu Long ở Hải Phng ngy 16 thng 8 năm 2003. Khi sang đến M Lai, cc cng nhn ny mới biết những hợp đồng ny khng r rng l đ k với hng no nn họ đ bị đưa đi lao động ở nhiều nơi, mỗi nơi dăm ba thng. Chủ nhn cc hng tha hồ đnh đập v họ chỉ sử dụng những người ny ngắn hạn. V cũng chnh v l do ny m họ đ bị cảnh st M Lai bắt giam hơn 4 thng v nơi lm việc khng đng như đ ghi trong giao ko. Hon cảnh t đy rất khốn khổ : trong căn phng khoảng hơn 200m2 ở tận ni cao, chứa đến 600 t nhn; mỗi khi ngủ nằm xếp lớp chật như c mi hấp. Phng vệ sinh th cc con bọ nm kn như đậu đen, bốc mi hi nồng nặc. Để gửi được l thư về đến gia đnh l một cu chuyện di khổ ải. Khng c giấy, họ phải viết trn vỏ bao x phng, chữ được chữ mất. Việc chuyển thư đến bưu điện cũng rất kh khăn. Họ phải nhờ bạn t c dịp ra ngoi gửi gip. D man hơn, trong lc họ bị t, cng ty Cửu Long lại vu co để chạy tội, thng bo cho gia đnh những người ny biết l họ bị bắt v nhậu nhẹt say sưa, quậy ph v dẫn gi về phng.

V bị đưa đi lm ở nhiều nơi khng cố định như vậy, nn cc cng nhn khi bị mất việc lm thường khng nhận đủ cc thng lương đ lao động. Khi về nước, họ đến cc doanh nghiệp nơi đăng k đi lại số tiền đ nộp cng với cc tiền bồi thường th cc doanh nghiệp ny lại từ chối.

Xuất khẩu lao động: một giải php của chương trnh xa đi giảm ngho

Cốt li của cc chương trnh xuất khẩu lao động l để giải quyết tnh trạng thặng dư lao động trong một nước. Ở Việt Nam, chương trnh ny được triển khai trong mục tiu "xa đi giảm ngho" của nh nước. Nhưng đ chỉ l l thuyết.

Trn thực tế, những người lao động ny đa số l nng dn v cc hợp đồng ny thường khng đi tiu chuẩn cao, đy l những thị trường dễ tnh. Muốn trả những số tiền kết x khi đăng k hợp đồng lao động, những người nng dn ngho khổ ny phải vay mượn khắp nơi, nhiều người cn thế chấp hết nh cửa ruộng vườn. Gặp những thực tế đau đớn ny, họ khng phải biết sống ra sao khi trở về nước.

Về pha cc doanh nghiệp xuất khẩu lao động, chỉ ngồi giữa ăn tiền hai đầu, một lối kiếm ăn qu dễ dng đ biến họ thnh những người v lương tm. Họ cứ nhận người lao động đăng k, ăn chịu với đầu mối khc ở nước ngoi để lm những hợp đồng dỏm để qua mặt người lao động. Hiện nay c 84 doanh nghiệp xuất khẩu lao động sang M Lai, mỗi nơi ăn ni mỗi kiểu nn người cng nhn khng biết được đu l những điều chnh xc khi k cc hợp đồng.

Bằng chứng l ngy 19/5, 28 người đ từ chối đi lao động ở Malaysia v khi nhn thấy trong visa của mnh chỉ l visa du lịch 3 thng. Bị chất vấn th cc doanh nghiệp ny trả lời visa ny chỉ để nhập cảnh, qua tới nơi chnh quyền địa phương mới cấp visa lao động mỗi 6 thng. Đy cũng l dịch vụ của cng ty Cửu Long ở Hải Phng. Ngoi tiền chi ph, cng ty ny cn đi thm mỗi người 2 triệu đồng để học ngoại ngữ trong vng hai thng. Nhưng thực tế th chỉ một vi người trong số 28 người ny c học vi buổi tiếng Anh, những người cn lại khng được học, khng được hướng dẫn ghết mặc d đ phải trả thm 2 triệu đồng.



-- (Việt_Nhn@Filsons.com), October 10, 2004

Answers

Response to Công nhân, tù nhân hay nô lệ ?

[ Tiếp Theo bi trn ]

Sự an nguy của người lao động khng hề được quan tm

Khi hai anh N.T.H v N.V.T ni trn đi về chất vấn doanh nghiệp Bitocimex về việc bị đnh đập, ng chủ cng ty ny ni rằng: "đ l chuyện bnh thường ở bn đ, c thể Việt Nam khng chấp nhận lối cư xử ny nhưng ở một số nơi như Đi loan, Hn Quốc, Trung Quốc..., chủ c quyền đnh khi LĐ lm sai (VietnamNet, 16/5/2004).

Khi xảy ra những cuộc ẩu đả hay đnh cng, người bị họ ln n đầu tin l người cng nhn Việt Nam : về chuyn mn, tnh cần c, học hỏi, sự kho lo trong cng việc th LĐ Việt Nam rất tốt. Thế nhưng bn cạnh đ, họ lại hạn chế ở tnh ngang bướng đến mức v kỷ luật. Khi bức xc, họ phản ứng ngay, t khi chịu đối thoại nghim tc với chủ sử dụng LĐ" (VietnamNet, 16/5/2004).

Khi người lao động bị thương tch khi lm việc, họ khng biết phải ku cứu ở đu: "Ngay cả khi anh Trương bị tai nạn lao động, chấn thương mặt v gy 4 xương sườn, mọi người ta đi khắp nơi tm đại diện Bitocimex tại Malaysia cũng chỉ nhận được tiếng... tt... tt... của điện thoại ngoi vng phủ sng" (VietnamNet - 26/03/2004).

C nh nước no nhẫn tm đua dn mnh đi lm n lệ như thế ?

Thm một tội c nữa, v lng tham khng đy

Cc chủ doanh nghiệp ny đ nhận những số tiền kết x của những người xuất khẩu lao động, trong đ c phần ứng trước tiền hoa hồng cho mỗi giao ko với gi 1 thng lương một năm. Những người được việc tốt th chẳng sao, họ ăn trọn vẹn cũng l điều bnh thường. Những người khng c hợp đồng, bỏ trốn khng về, như ở Đi Loan chẳng hạn, th cc chủ doanh nghiệp ny cũng lẳng lặng nuốt trọn gi. Chnh v vậy m họ cứ lờ để cho cc cng nhn ở Đi Loan tha hồ lặng mất.

Ring trường hợp cc cng nhn khng tm được việc lm ở M Lai bị đưa về nước, họ đ tm đến cc cng ty ny đi bồi hon v cc cng ty ny đ k những hợp đồng ma, cc ng chủ c nhơn ny lại ku gọi sự thng cảm của cc cng nhn, kh khăn ny l của chung chứ khng phải của họ. Trong số cc cng nhn bị trả về ny, họ đ đi cng ty Bitocimex ở Bnh Phước hon lại mỗi người 30 triệu đồng v họ đ đng cho cng ty 17 triệu, 2 triệu chi ph hnh chnh, v phần cn lại tương đương với 3 thng tiền lương chưa được lnh, cộng với chi ph 3 thng lăn lc trong thời gian mất việc lm. Nhưng cng ty ny chỉ muốn hon trả 6 triệu một người. Nội vụ hon trả ny cho đến nay vẫn chưa ng ngủ v c nhiều triển vọng sẽ đưa ra ta để giải quyết. Nhưng khng biết ta n Việt Nam sẽ đứng về phe no ????.

Những người may mắn hơn, tuy đ k hợp đồng xin đi lao động nhưng cứ phải chờ, đến khi lệnh của đại sứ Việt Nam tại M Lai cấm khng thu nạp những người sang lm nghề xy cất ở M Lai nữa, khi họ đến đi lại tiền đ đng th họ phải chờ, đi năm lần bảy lượt cũng chưa được bồi hon. Cng ty Bitocimex cũng khng qun đưa ra với họ một đề nghị hết sức tử tế : nếu khng chờ th phải chịu tốn thm một khoản nữa để Bitocimex chuyển sang cng ty khc (VietnamNet - 26/3/2004).

Giải php no để cc cng nhn xuất khẩu lao động bớt khổ ?

Muốn giải quyết tnh trạng ny, những chuyện cần phải lm chỉ l những chuổi việc lm theo đng ci logic của n.

ng Nguyễn Quốc Dũng, đại sứ Việt Nam tại M Lai đ nu đầy đủ những g phải lm như sau: "- Về pha cc Bộ, Ngnh hữu quan, đặc biệt l Bộ Lao động-Thương binh-X hội nn đnh gi tổng thể thị trường lao động Malaysia, nhất l cc vấn đề pht sinh trong qu trnh đưa lao động sang Malaysia trong gần 2 năm qua để tm ra những giải php hữu hiệu khắc phục những vấn đề bất cập.

Về pha cc doanh nghiệp xuất khẩu lao động, phải coi quyền lợi người lao động l ưu tin hng đầu để phối hợp với Ban quản l lao động lm tốt cng tc đnh gi v thẩm định hợp đồng, trnh chạy theo số lượng. Ch trọng cng tc đo tạo ngoại ngữ v đo tạo hướng nghiệp cho lao động, lm cho người lao động hiểu r cc quyền v nghĩa vụ hợp php của họ theo hợp đồng lao động, hiểu cc quy định php luật, phong tục tập qun, lối sống v văn ha của nước bạn, cung cấp cho họ những kinh nghiệm rt ra từ thực tiễn tnh hnh lao động Việt Nam ở Malaysia.

Bn cạnh đ, khi thng bo tuyển dụng, cc doanh nghiệp nn thng tin đầy đủ v chnh xc cho người lao động về triển vọng cuộc sống v cng việc của họ tại Malaysia, trnh để họ qu kỳ vọng rồi thất vọng khi đối mặt với thực tế cng việc, dẫn tới c thi độ v hnh vi khng ph hợp trong lm việc v trong quan hệ với chủ lao động."...

Giải php th rất dễ, điều quan trọng l giới hữu trch nh nước Việt Nam c quyết tm p dụng hay khng, để thực sự xa đi giảm ngho cho dn hay lại bi đồng tiền lm mờ mắt, tiếp tục để cc doanh nghiệp XKLĐ tiếp tục ăn trn xương mu người lao động rồi chia cht t cho họ ?

***

Nhn tổng thể của vấn đề xuất khẩu lao động tại Việt Nam, ti tự hỏi thực chất những kh khăn của vấn đề ny l ở đu ?

Tại sao người XKLĐ sang Đi Loan cứ o o trốn thot, ngay khi họ vừa thot khỏi Việt Nam ? C phải đy l một đường dy tổ chức đi chui bn chnh thức m nh nước Việt Nam thừa biết l do v hậu quả nhưng họ vẫn cứ lm ? Tiền vo ti, bớt miệng ăn, bớt số người thất nghiệp, t đẹp thm vẻ pht triển kinh tế của Việt Nam để la mắt cc tổ chức lao động v ti chnh thế giới ?

Một số hnh thức khc m nhiều người cũng đ từng biết đến, v chnh nh nước CHXHCNVN cũng thừa biết, đ l những đường dy đưa lậu người sang u chu với những số tiền kết x. Mỗi người phải trả từ 5 ngn đến 7 ngn Mỹ kim, chưa kể nhiều khi cn bị trấn lột để vi tiền thm. C dịp gặp gỡ v trao đổi với một số người thuộc diện ny hiện đang sống tại Ba Lan, ti khng cầm được nước mắt v hỏi : "v sao tốn tiền như vậy, đời sống lng bng như thế ny m sao cc anh cn lũ lượt ko nhau đi ?" C người đ ngậm ngi trả lời rằng: "Đi vay đi mượn để m đi, ở nh khng sống nổi, khng tm được việc lm. Sang đến đy, sut mất mạng, đời sống kh khăn, ngy hai bữa bữa no bữa đi nhưng khng dm hở mi với gia đnh. Khổ th mnh m lấy một mnh, ni ra gia đnh chỉ thm khổ. Cứ như thế, bn nh đu c biết, tưởng l sống được nn nhiều người lại ko nhau đi tiếp... Sang đến đy dở khc dở cười, u cũng l số phận..." Đ l lời tm sự của những người qu ở xứ Nghệ, con chu của "Bc" ngy nay khổ như thế đ...

Khng lẽ 30 năm sau ngy "thống nhất đất nước", người dn Việt Nam vẫn cn tm mọi cch để đi ra khỏi nước ? Chế độ ưu việt của đảng v nh nước CSVN vẫn cn lm cho dn khổ đến thế kia ? Ti chợt nghĩ tới cu: "dưới chế độ CS, cột đn m c chn th n cũng thot đi !!!"

Đi đu by giờ, đu c nước no trn thế giới ny sẵn sng tiếp đn hng hng lớp lớp người ra đi như thế? Nước no rồi cũng tm cch xua đuổi những người di dn v tm mọi cch trả họ trở về nguyn qun. Chỉ cn một cch duy nhất, chng ta phải phấn đấu để đi hỏi c được một nh nước thực sự v hạnh phc của nhn dn, do nhn dn lựa chọn để thực sự phục vụ cho nhn dn, để người dn Việt Nam được quyền sống hạnh phc v ấm no ngay trn đất nước mnh.

Đời ta d c khổ nhưng với quyết tm ny th con chu ta mới mong thấy được tương lai tươi sng hơn. Mong thay !



-- (Việt_Nhn@Filsons.com), October 10, 2004.


Response to Công nhân, tù nhân hay nô lệ ?

Không lẽ 30 năm sau ngày "thống nhất đất nước", người dân Việt Nam vẫn còn tìm mọi cách để đi ra khỏi nước ? Chế độ ưu việt của đảng và nhà nước CSVN vẫn còn làm cho dân khổ đến thế kia à ? Tôi chợt nghĩ tới câu: "dưới chế độ CS, cột đèn mà có chân thì nó cũng thoát đi !!!"



-- caunayhaynha (thuxem@yahoo.de), October 10, 2004.

Response to Công nhân, tù nhân hay nô lệ ?

Không lẽ 30 năm sau ngày "thống nhất đất nước", người dân Việt Nam vẫn còn tìm mọi cách để đi ra khỏi nước ? Chế độ ưu việt của đảng và nhà nước CSVN vẫn còn làm cho dân khổ đến thế kia à ? Tôi chợt nghĩ tới câu: "dưới chế độ CS, cột đèn mà có chân thì nó cũng thoát đi !!!"



-- caunayhay (thuxem@yahoo.de), October 10, 2004.

Moderation questions? read the FAQ